Jedną z często występujących zmian chorobowych w jamie ustnej są afty. Pojawiają się one nie tylko u osób dorosłych, ale także u dzieci, nawet u niemowląt. Nie należy ich mylić wtedy z pleśniawkami.
Czym charakteryzują się afty?
Tego rodzaju zmiany chorobowe w ustach mogą pojawiać się
pojedynczo albo w skupiskach. Ich wystąpienie może zwiastować uczucie mrowienia. Później przechodzi ono w ból, który może powodować dyskomfort w czasie mówienia czy podczas spożywania posiłków. Afty u dzieci najmłodszych, szczególnie u niemowląt, powinny zostać szybko zauważone i zwalczane. Wszystko dlatego, że wywoływany przez nie dyskomfort może prowadzić do problemów z ssaniem pokarmu. To zaś jest prostą drogą do odwodnienia.
Afty u dzieci – jak je odróżnić od pleśniawek?
U maluchów bardzo często pojawiają się również pleśniawki. Jak odróżnić te dwie zmiany chorobowe? Można to zrobić po ich wyglądzie, ale nie tylko. Jeśli chodzi o afty, to mianem tym określa się owalne grudki, otoczone czerwoną obwódką. Mają one poniżej 1 cm wielkości, zazwyczaj 0,5-3 mm. Afty pojawiają się najczęściej na ruchomych częściach jamy ustnej, to znaczy na: wargach, bocznych granicach języka, wędzidełka czy na języczku. Po pewnym czasie grudki rozpadają się – tworząc nadżerki. Pojawieniu się aft może towarzyszyć powiększenie węzłów chłonnych oraz podwyższona temperatura ciała. Pleśniawki natomiast występują jako białe plamki, które pojawiają się w wyniku zakażenia grzybiczego jamy ustnej. Plamki te są często mylone u niemowląt z resztkami mleka. Próby ich usunięcia gazikiem mogą skończyć się wtedy wywołaniem krwawienia błony śluzowej jamy ustnej. Pleśniawki nie są tak bolesne jak afty.
Afty u dzieci – jakie są przyczyny ich powstawania?
Jednoznaczna przyczyna pojawiania się aft nie została ustalona. Wymienia się jednak potencjalne czynniki sprawcze. Należą do nich m.in. choroby ogólnoustrojowe lub uszkodzenia błony śluzowej jamy ustnej. Wystąpieniu aft u dzieci sprzyjać może także obniżona odporność albo przebyta infekcja. Co jeszcze może prowadzić do pojawiania się tych zmian chorobowych w jamie ustnej dzieci?
Będą to:
- niedobory witamin i minerałów,
- zażywanie niektórych leków,
- skaleczenia powstające w wyniku wkładania do ust różnych przedmiotów (np. w trakcie ząbkowania),
- nieprawidłowa higiena jamy ustnej,
- choroby zębów i przyzębia.
Do czynników sprawczych – prowadzących do powstawania aft – należeć mogą także: zaburzenia autoimmunologiczne, a nawet zapalenie jelit czy występowanie pasożytów w przewodzie pokarmowym.
Jak leczyć afty?
Bardzo często znikają one samoistnie (po kilku dniach). Jednak warto łagodzić związane z nimi dolegliwości – takie jak ból. Szczególnie u najmłodszych. Posłużyć może do tego smarowanie zmienionych miejsc maściami albo kremami przeciwbólowymi, antyseptycznymi (przepisanymi przez lekarza). Przynoszą one ulgę, a zarazem przyspieszają regenerację uszkodzonej tkanki. Afty i wywołany przez nie dyskomfort łagodzić można także podając dziecku duże ilości wody, karmiąc je pokarmami o gładkiej konsystencji (niezbyt ciepłymi). Bolesne miejsca można smarować także żelem z aloesem. W przypadku nawracającego problemu aft, należy zawsze skonsultować się z lekarzem, by określić/wykluczyć możliwość występowania chorób ogólnoustrojowych.